ترس از تاریکی در کودکان :
ترس از تاریکی (چه ترس از هیولا زیر تخت باشد و چه ترس از جادوگر در کمد) یکی از ترسهای رایج میان کودکان است و در کودکان بین سنین 2 تا 6 سالگی شروع میشود هر چند میتواند در سنین بالاتر هم اتفاق بیفتد. بطور معمول این حس میتواند از دوران نوپایی تا قبل از مدرسه اتفاق بیفتد که میتواند برای والدین تازه کار عجیب باشد. این بازه زمانی برای رشد کودک بسیار اهمیت دارد. در این سن قدرت تصور کودکان بسیار قوی میشود و هیولاهایی ترسناکی را تصور میکنند که واقعی نیستن و روانشناسان معتقد هستند این دوره جزو روند طبیعی رشد کودکان محسوب می شود . پس بهتر است سعی کنید با درک کردن کودکتان و تشخیص نوع ترس به آنها کمک کنید .
در واقع کودکان تصورات واضحی دارند که بعنوان بخشی از تفریحات دوران کودکی و توسعه سلامت آنها محسوب میشود . بنابراین به تخیلات کودکان توجه داشته باشید و دلیل افزایش ترس را پیدا کنید. دوستان فرضی یکی از آنهاست اما برخی از این فرضیات بدلیل خاموش شدن چراغ در زمان خواب ترسناک به نظر میرسند و این مواردی با بیخوابی کودک مواجه میشویم که این بیخوابی میتواند باعث مشکلاتی در سلامت و رفتار کودکان شود
ترس بخشی نرمال در انسان است و بهتر است بدانید ترس بخشی از وجود انسان و بخشی از مکانیسم بدن است که افراد را در امان نگه میدارد بدلیل اینکه ترسیدن به ما یاد میدهد که از انجام چیزاهایی که به ما آسیب میزنند جلوگیری کنیم و ترس نوعی پاسخ تکاملی است.
کودکان یاد میگیرند که بدلیل ترس از غرق شدن در آبهای خروشان شنا نکنند.آنها یاد میگیرند بدلیل ترس از سوختن نزدیک آتش نروند. جهان میتواند مکان خطرناکی برای انسان باشید و ما یاد میگیریم از چیزهای خطرناک در امان باشیم. به این اجتناب ها ترس گفته میشود و نرمال است . محققین میگوید برخی از ترسها ارثی است و به نسلهای آینده منتقل میشوند بطور مثال اگر اجداد شما از مار تجربه ی بدی داشته باشند ممکن است در DNA شما این مسئله وجود داشته باشد.
درچه سنی کودکان باید بر ترس از تاریکی غلبه کنند :
بسیاری ازکودکان تا سن 7- 8 سالگی با ترس بزرگ میشوند که در این شرایط نوکتوفوبیا نامیده میشود و ازعلایم آن میتوان به تنگی نفس ، افزایش ضربان قلب، احساس گرما و تعرق اشاره کرد که در این حالت برای غلبه بر ترس به پزشک مراجعه کنید
راههای غلبه بر ترس از تاریکی در کودکان :
- ریشه یابی کردن ترس : با سئوال کردن از کودک در مورد دلیل ترس از تاریکی سعی کنید نوع ترس را پیدا کنید که چه چیزی باعث این ترس میشود.چیزی که برای شما خنده دار و بی اهمیت به نظر میرسد، ممکن است برای کودکتان بسیار جدی باشد. دانستن این مطلب که چه چیزی باعث ترسیدن کودک در شب میشود، میتواند به غلبه بر ترس کمک کند.
- ترس را از تقویت نکنید : در زمان ترس از هر چیزی که در شب اتفاق میافند با وی همراهی نکنید. بطور مثال قول دادن به کودک برای از بین بردن موجودات در اتاق یا بررسی کمد برای پیدا کردن هیولاها میتواند ترس آنها را تقویت کند. درصورتیکه شما وجود موجوداتی برای ترسیدن را تصدیق کنید، ممکن است کودکتان باور کند که واقعا چیزی برای ترس و نگرانی وجود دارد .
- تشویق کودک برای ماندن در اتاق : اگر لازم میدانید بهتر است برای ایجاد آرامش، به فرزندتان در اتاقش بپیوندید تا اینکه اجازه دهید اتاقش را ترک کند و در اتاق شما یا اتاق دیگر به شما بپیوندد بدلیل اینکه این روند تنها خواب را به تاخیر میاندازد و باعث ایجاد آرامش در خواب کودک نمیشود.در زمان خواب، به فرزندتون یادآوری کنید که همه چیز خوب است و چیزی وی را اذیت نمیکند و میتواند به راحتی در تخت خودش بخوابد. این روش باعث تقویت اعتماد کودک به امن بودن تخت و اتاقش میشود.به کودکان اطمینان دهید که اتاقشان امن است و از اتاق خارج شوید.اگر فرزندتون در اواسط شب بیدار شد ، مجدد او را از امن بودن اطرافش مطمئن سازید و چندین بار تکرار کنید چیزی برای ترسیدن وجود ندارد برایش ایجاد آرامش کنید و اتاق را ترک کنید.
" پیشنهاد میشود در اتاق کودک نمانید مگر اینکه واقعا ترسیده باشد " زمانیکه در اتاق وی بمانید ترس و نگرانی را تقویت میکنید.
- کودک خود را بسازید : تقویت اعتماد به نفس و مهارتهای مقابله ای روزانه ، میتواند به وی کمک کند بر ترس خود از تاریکی غلبه کند. در طول روز برنامه هایی انجام دهید که به تقویت اعتماد به نفس فرزندتان کمک کند. بطور مثال زمانیکه هوا هنوز روشن است از کودکتان بخواهید از ترسها و تجربیاتش در زمان خواب صحبت کند. شما میتوانید راهکارهای جایگزین و پاسخهای متفاوت برای کنار آمدن با ترس مطرح کنید و به وی برای ایجاد حس آرامش بیشتر کمک کنید
- برنامه ی مشخص داشته باشید : قبل از خواب یک برنامه ی روتین و شاد داشته باشید . حدود 60-30 دقیقه قبل از خواب از تماشای فیلم و نمایشهای تلویزیونی ترسناک، گفتن داستانهای ترسناک و سایر محرک هایی که برای کودک ناراحت کننده باشند خودداری کنید. در عوض میتوانید برای ایجاد آرامش کودک را به حمام ببرید یا کتاب داستان کودکانه بخوانید و یا با پازل متناسب با سن وی ایجاد آرامش کنید.ایجاد امنیت کنید : بسیاری از کودکان به داشتن وسایلی مثل عروسک یا پتوی مخصوص در تخت برای ایجاد حس راحتی و امنیت واکنش مثبت نشان میدهند. روشن گذاشتن نور کم نیز میتواند راه خوبی برای ایجاد احساس امنیت در شب باشد
- تقویت نقاط مثبت : کودکان نوپا و نوجوان به دادن جوایز برای رفتارهای خوب به خوبی پاسخ میدهند. جایزه دادن برای خوابیدن میتواند دلیلی برای غلبه کردن بر ترس از تاریکی باشد. قبل از خواب شب، کودک را تشویق کنید ( بطور مثال به فرزنتون بابت خوابیدن در تخت خودش جایزه دهید و بگویید بابت این کار بهش افتخار میکنید ).
در صورتیکه ترس از تاریکی در کودک برای مدتی ادامه دار شد و با سایر ترسها همراه شد به پزشک مراجعه کنید .